Karta Nauczyciela: Pieniądze wracają, ale spór trwa. Co zmienia nowelizacja?

Jakie zmiany w Karcie nauczyciela przywracają wynagrodzenia za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe?

Senat w czwartek jednogłośnie przyjął nowelizację Karty nauczyciela. Dokument ten nie wymaga już żadnych poprawek legislacyjnych. Obecnie ustawa nowelizacyjna czeka jedynie na sfinalizowanie procesu poprzez podpis prezydenta Karola Nawrockiego.

Kluczowa zmiana polega na tym, że nowelizacja Karty nauczyciela przywraca wynagrodzenia za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe. Pieniądze trafią do pedagogów pod warunkiem, że wyrazili oni gotowość do przeprowadzenia zajęć. Prawo ma działać z mocą wsteczną od 1 września do 31 grudnia 2025 roku, a same wyrównania zostaną wypłacone do 6 czerwca 2026 roku.

Nowe przepisy Karty nauczyciela rozwiązują palący problem brakujących wypłat, co zyskało poparcie większości środowisk. Sama nowelizacja jest postrzegana jako największy plus ustawy i rozwiązanie, na które z niecierpliwością czekało wiele środowisk edukacyjnych.

Jakie obawy zgłaszają związkowcy dotyczące nowych przepisów dla nauczycieli?

Związkowcy ostrzegają jednak, że nowe przepisy mogą prowadzić do sporów. W środowisku nauczycielskim istnieją uzasadnione obawy, że regulacje wprowadzają nowe pola konfliktów i niejasności, które mogą jeszcze bardziej skomplikować sytuację w szkołach. W efekcie pedagodzy martwią się, że zamiast uproszczenia systemu wynagrodzeń, dojdzie do kolejnych napięć w placówkach.

Dokument wprowadza zapis, który – zdaniem związkowców – budzi poważne wątpliwości i dotyczy możliwości przydzielenia nauczycielowi innych obowiązków w czasie, gdy niezrealizowane zajęcia miały się odbyć. Rząd argumentuje, że nauczyciel, pozostając w gotowości, może w tym czasie wykonywać zadania statutowe szkoły. Organizacje pracownicze kontrują, że w praktyce zapis ten może prowadzić do dyskryminacji, napięć w gronie pedagogicznym oraz sytuacji, gdzie część pracowników będzie zmuszana do dodatkowych zadań zależnie od decyzji przełożonego.

Związkowcy ostrzegają, że nowe przepisy mogą prowadzić do uznaniowości dyrektorów, co z kolei wywoła kolejne napięcia w szkołach. Nauczyciele od wielu lat domagają się jasnych i niebudzących wątpliwości zasad dotyczących czasu pracy, zakresu obowiązków oraz wynagrodzeń.

Jaka jest geneza problemu utraty wynagrodzeń za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe?

Problem utraty wynagrodzeń, który zaczął się we wrześniu, ma zostać naprawiony przez nowelizację obejmującą nauczycieli wyrównaniami właśnie od tego miesiąca. Cała sytuacja była bezpośrednim wynikiem wcześniejszej nowelizacji Karty nauczyciela.

Wielu nauczycieli straciło wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe w sytuacjach, gdy zajęcia nie odbyły się z przyczyn od nich niezależnych. Do takich okoliczności zaliczano między innymi wycieczki klasowe, nieobecność uczniów lub inne wydarzenia szkolne.

Wcześniejsza ustawa, choć miała na celu porządkowanie systemu wynagrodzeń, w praktyce doprowadziła do znacznych strat finansowych wśród wielu pedagogów. Obecnie ustawodawcy dążą do naprawienia tego błędu i przywrócenia płatności za niezrealizowane godziny.

Jakie inne problemy edukacyjne pozostają nierozwiązane pomimo nowelizacji Karty nauczyciela?

Związek zawodowy „Solidarność”, który rzadko popiera stanowisko rządu w sprawach edukacji, tym razem również krytykuje wprowadzaną ustawę. Organizacja podkreśla, że nowe przepisy nie rozwiązują wielu istotnych problemów, a dyskusja wokół zmian w Karcie nauczyciela wcale się nie kończy.

Nadal nierozwiązane pozostają kwestie wynagrodzeń za zajęcia rewalidacyjne, indywidualne lekcje w szkołach artystycznych, szkolenia nauczycieli, wyjazdy projektowe oraz dni wolne związane z egzaminami.

Według opinii związku „Solidarność”, nowe regulacje są niepełne i w swojej obecnej formie mogą prowadzić do licznych sporów interpretacyjnych. Ostateczna decyzja prezydenta w sprawie nowelizacji Karty nauczyciela zadecyduje, czy ten spór ucichnie, czy wybuchnie na nowo w całej Polsce.