Biały Dom wystosował oświadczenie ws. wojny w Ukrainie.
Po dniach intensywnych negocjacji i burzliwych dyskusji ze strony europejskich sojuszników, plan zakończenia wojny w Ukrainie nabiera realnych kształtów. Jakie poprawki wprowadzono do pierwotnych propozycji i które zapisy wciąż budzą największe kontrowersje?
Stanowisko Białego Domu w sprawie postępów.
Rzeczniczka Białego Domu Karoline Leavitt poinformowała, że Stany Zjednoczone poczyniły "ogromne postępy" na drodze do porozumienia pokojowego, angażując w rozmowy zarówno Ukrainę, jak i Rosję. Leavitt wskazała, że większość punktów z 28-punktowego planu została uzgodniona, a pozostałe do rozwiązania kwestie określiła jako “delikatne, ale możliwe do rozwiązania”.
Rzeczniczka podkreśliła zaangażowanie sekretarza stanu Marco Rubio oraz wysłannika Steve'a Witkoffa, którzy wraz z zespołem pracowali nad punktami planu opracowanego przy udziale obu stron konfliktu. Leavitt stanowczo odrzuciła również zarzuty, jakoby USA faworyzowały Rosję, nazywając je “kompletnym kłamstwem”.
Zmiany w amerykańskim planie pokojowym.
Po niedzielnych rozmowach w Genewie, w których uczestniczyli amerykańscy negocjatorzy oraz delegacja ukraińska, pierwotny plan uległ znaczącym modyfikacjom.
Redukcja punktów: Prezydent Zełenski poinformował, że liczba punktów w propozycji pokojowej "nie wynosi już 28", choć nie ujawnił dokładnej liczby. Według doniesień "Financial Times", dokument został zredukowany do 19 punktów.
Kwestie armii ukraińskiej: Zrezygnowano z pierwotnego pomysłu ograniczenia liczebności armii ukraińskiej do 600 tysięcy żołnierzy. Według najnowszych informacji, strona ukraińska zgodziła się na limit 800 tysięcy żołnierzy w czasie pokoju.
Pozostałe sporne kwestie: Najbardziej kontrowersyjne punkty, w tym kwestie ustępstw terytorialnych i przyszłego członkostwa Ukrainy w NATO, mają zostać omówione podczas bezpośrednich rozmów między prezydentami Trumpem i Zełenskim.
Amerykański plan spotkał się z początkową krytyką europejskich sojuszników, którzy uznali go za zbyt korzystny dla Rosji . W odpowiedzi państwa E3 (Wielka Brytania, Francja i Niemcy) opracowały własną wersję dokumentu, która w kluczowych dla Kijowa punktach modyfikuje propozycje USA.
Stanowisko Rosji i wewnętrzne rozgrywki w Białym Domu.
Kreml początkowo dezawuował treść planu, twierdząc, że nie otrzymał nowych propozycji. Później prezydent Putin określił go jako "jedną z możliwych podstaw" dialogu, jednocześnie oskarżając Kijów o brak woli jego zawarcia.
W tle negocjacji toczą się wewnętrzne rozgrywki w Białym Domu. Zgodnie z analizą OSW, plan został najprawdopodobniej wypracowany podczas spotkania doradcy Putina Kiriłła Dmitrijewa z wysłannikiem Steve'em Witkoffem i zięciem Trumpa Jaredem Kushnerem . Aktywność wiceprezydenta J.D. Vance'a w procesie pokojowym może być związana z chęcią zrównoważenia rosnącej pozycji sekretarza stanu Marco Rubio.
Proces pokojowy wkracza w decydującą fazę. Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy Rustem Umierow wyraził oczekiwanie na wizytę prezydenta Zełenskiego w USA w najbliższym możliwym terminie w celu sfinalizowania ostatnich etapów negocjacji. Biały Dom dotąd nie potwierdził tych planów.
Według doniesień, kolejnym krokiem będzie przedłożenie nowej wersji planu stronie rosyjskiej i zabieganie o jej akceptację. Eksperci zwracają uwagę, że ostateczny sukces negocjacji zależeć będzie od gotowości wszystkich stron do kompromisu oraz od tego, czy uda się wypracować rozwiązania zapewniające zarówno natychmiastowe zakończenie walk, jak i długoterminowe bezpieczeństwo Ukrainy.
